Het Woud logo

Spoelwormen bij de kip

Spoelwormen zijn de meest voorkomende wormen bij kippen. Er zijn twee soorten; de grote spoelworm (Ascaridium galli) die tot 10 cm lang wordt en die verblijft in de dunne darm. Daarnaast de kleine spoelworm (Heterakis gallinarum) die hooguit 1 cm lang wordt welke verblijft in de blinde darm. Beide spoelwormen leven van het halfverteerde voedsel in de darmen. Dit voedsel komt dus niet meer volledig ten goede aan de kip. Daarnaast kunnen ontwikkelende spoelwormen in grote aantallen de darmwand irriteren, bloedingen en ontstekingen veroorzaken.

Volwassen spoelwormen leggen tot wel 200.000 wormeieren per dag die met de mest in de buitenwereld komen. De wormeieren moeten in de buitenwereld eerst ongeveer twee weken rijpen voordat ze infectieus zijn voor andere kippen. Dit rijpen gaat sneller bij warmte en vochtige omstandigheden. Nadat de eieren zijn gerijpt zijn deze nog jaren lang gevaarlijk zijn voor kippen.
De wormeieren kunnen ook door regenwormen, kevers en slakken worden opgenomen. Als deze tussengastheren dan worden opgenomen, raken zo de kippen weer geïnfecteerd. Het is goed mogelijk dat een infectie door ongedierte van het ene hok naar het andere hok overgaat. Nadat de gerijpte of geëembryoneerde eieren zijn opgenomen door de kip ontwikkelen hieruit wormlarven.

De larven ontwikkelen zich in de kip verder tot volwassen wormen. In het darmslijmvlies kunnen larven ter plekke bloedingen en ontstekingen veroorzaken. Het zijn de volwassen wormen die de meeste klachten veroorzaken. Bij jonge kippen duurt het 5 – 6 weken voordat de spoelwormen volwassen zijn. Jonge kuikens tot 6 weken leeftijd zullen dus niet vaak klachten van spoelworminfecties laten zien. Bij oudere kippen neemt de ontwikkeling 7 – 8 weken in beslag.

Grote spoelwormen veroorzaken problemen bij grote aantallen. In zulke gevallen kunnen deze wormen ook in de slokdarm en krop worden aangetroffen.
De kleine spoelworm is niet erg ziekteverwekkend. De parasiet wordt wel in verband gebracht met het optreden van Black Head (Histomonas) bij kalkoenen.