Het Woud logo

Aarsmaden

Aarsmaden zijn kleine wormen die verblijven in de endeldarm van het paard. In tegenstelling tot sommige andere wormsoorten, kennen aarsmaden geen migratieroute door het lichaam. De volwassen wormen blijven in de darm en veroorzaken daardoor weinig schade.

Levenscyclus

’s Nachts of tijdens rust van het paard kruipen vrouwelijke aarsmaden naar buiten en leggen kleverige eieren rond de anus. Daarna keren ze terug in de endeldarm. Deze eieren vallen op de grond of blijven kleven aan stalwanden wanneer het paard zich schuurt. Andere paarden kunnen besmet raken door het opnemen van deze eieren, bijvoorbeeld tijdens het grazen. De volledige ontwikkeling van ei tot volwassen worm duurt 4 tot 5 maanden en vindt plaats in de dikke darm.

Symptomen

Het belangrijkste symptoom van een aarsmade-infectie is jeuk aan de staartbasis. Hoewel dit ongemakkelijk is voor het paard, is het doorgaans niet ernstig of bedreigend. Paarden kunnen hierdoor gaan schuren, wat zichtbare schade aan de staart of stalomgeving kan veroorzaken. Soms zijn volwassen aarsmaden zichtbaar op of in de mest, vooral wanneer een paard onrustig is.

Er zijn ook andere mogelijke oorzaken voor jeuk aan de staart. Overleg bij aanhoudende klachten altijd met uw dierenarts.

Diagnose

Omdat aarsmaden hun eieren rond de anus afzetten en niet via de mest, levert een regulier mestonderzoek meestal geen uitsluitsel. In plaats daarvan wordt er gebruik gemaakt van de plakbandmethode, waarbij de huid rond de anus wordt bemonsterd met doorzichtig plakband.

Behandeling

Hoewel er ontwormingsmiddelen beschikbaar zijn tegen aarsmaden,zoals ivermectine en moxidectine, blijkt de werking in de praktijk niet altijd voldoende. Wereldwijd wordt er bovendien resistentie tegen deze middelen waargenomen. Het is dan ook geen uitzondering dat paarden na behandeling nog steeds aarsmaden uitscheiden.

Ziet u eipakketjes of gelige plekjes rond de anus van uw paard? Verwijder deze dan zo volledig mogelijk met een vochtig doekje of billendoekje. Gooi het doekje daarna direct weg. Zo voorkomt u verdere verspreiding van de eieren in de omgeving en verkleint u de kans op herbesmetting.

Onder Nederlandse omstandigheden vormen aarsmaden meestal geen groot probleem. Toch is het belangrijk alert te blijven bij symptomen zoals schuren van de staart. Tijdige herkenning en gericht onderzoek kunnen verdere verspreiding voorkomen.